Spreken bij het afscheid van iemand die je lief had, is voor iedereen lastig. De emoties kunnen danig in de weg zitten. Wij zien regelmatig dat mensen ervan afzien om te spreken bij de uitvaart. Vaak uit angst om niet uit hun woorden te zullen komen. Onderstaande tips kunnen helpen om die angst te overwinnen en zelf een toespraak te houden.
Bedenk allereerst wat u tijdens de uitvaart met uw toespraak wilt bereiken. Bijvoorbeeld: Een overzicht geven van het geleefde leven? Een persoonlijke boodschap aan de overledene? Duidelijk maken wat de overledene voor u en voor anderen heeft betekend? Een schets geven van de bijzondere kwaliteiten van de overledene?
Richt u zich met uw toespraak tot de familie, de belangstellenden of de overledene zelf? Een combinatie is ook goed mogelijk. Afhankelijk van uw keuze kunt u gerichter bepalen wat u wilt zeggen, wat relevant is of troostend kan zijn.
Als u weet tot wie u zich wilt richten en wat het doel is van uw toespraak, schrijft u alle ideeën op die hierbij zouden kunnen passen. Rijp en groen door elkaar. Het is vaak prettig om dit samen met anderen te doen. Zo brengt u elkaar op ideeën.
Zoek naar de rode draad en wat de belangrijkste onderwerpen zijn. Vaak kunnen dingen samengevoegd worden. Veel is bij nader inzien toch minder belangrijk om te noemen. U hoeft in uw toespraak niet volledig of uitputtend te zijn. Houd goed in de gaten wat past bij uw doel (tip1) en tot wie u zich richt (tip 2).
Zet de thema’s eerst in volgorde. Werk vervolgens elk thema uit in steekwoorden. Daarbij zijn de resultaten van de eerste brainstorm handig om te gebruiken. Voorbeelden of anekdotes kunnen heel treffend weergeven wat u wilt zeggen. Bovendien maakt dit uw verhaal boeiender om naar te luisteren.
Doe dit ook als u een ervaren spreker bent. Maak zoveel mogelijk gebruik van spreektaal en korte zinnen. Druk de tekst af in een grote letter en met veel witruimte tussen de regels. Lees de tekst nu eens langzaam hardop voor en neem op hoeveel tijd dit kost.
In een eerste tekstversie zitten vaak veel dubbelingen, herhalingen en overbodige details. Dit maakt het verhaal al snel te langdradig. Daarom is schrappen belangrijk; het gaat om de kunst van het weglaten. Het kan helpen als u iemand anders vraagt hierin mee te denken. Probeer uw tekst terug te brengen tot maximaal 10 minuten, maar liefst nog wat minder.
De start en het slot van een verhaal krijgen bij de luisteraars het meeste aandacht. Een opening met een citaat, een beschrijving van een gebeurtenis of een kort gedicht werkt vaak goed. Het vangt de aandacht en helpt u op weg als spreker. Voeg de opening en het slot toe aan uw uitgeschreven tekst.
Als uw verhaal is uitgewerkt, bent u nog niet klaar. Zoek een rustige plek en lees het verhaal langzaam hardop voor. U zult merken dat het zo goed in uw hoofd gaat zitten en dat u er een soort van ‘afstand’ door creëert, zodat de emoties tijdens de uitvaart minder sterk zullen opspelen. Neem nogmaals de tijd op en pas de lengte van uw toespraak zo nodig aan.
Het kan een steun in de rug zijn als er tijdens uw toespraak iemand naast u staat, die het van u overneemt als het echt niet lukt. Neem voor u gaat spreken de tijd om uw papieren neer te leggen, ga stevig op twee benen staan, neem een slok water en haal twee keer diep adem. Kijk even bewust naar de toehoorders of naar de kist. En begin dan pas. Spreek langzaam en duidelijk! Als u het te kwaad krijgt neemt u weer een slok water en haalt u weer diep adem. Het is heel normaal dat emoties opspelen. U hoeft zich daar niet voor te generen.
Met deze aanwijzingen is de kans groot dat u tijdens het afscheid van uw dierbare een mooie toespraak kunt houden. Het is het laatste wat u voor hem of haar kunt doen. Laat die kans niet lopen!
Ontvang direct een bericht van nieuwe blogs!