Begrafenis in Hoevelaken

Deze maand begeleidde ik een begrafenis in Hoevelaken, mijn woonplaats.  Twee huizen verderop was een buurvrouw overleden. Het was een begrafenis van een echte dorpeling, met de kenmerken van ‘naoberhulp’. Ik vond het bijzonder om te ervaren hoezeer de traditionele gemeenschapswaarden in ons dorp nog steeds actueel zijn.

Goede buren

Al meer dan 20 jaar waren we buren. We maakten af en toe een praatje, zwaaiden naar elkaar als ze langs liep met de hond en boden een helpende hand als het nodig was. Er was wederzijdse sympathie, zonder dat we echt vertrouwelijk met elkaar waren. Gewoon, goede buren, dat was onze relatie. En toen stond op een avond haar man bij ons voor de deur. Hij vertelde dat ze ernstig ziek was en met me wilde praten. Haar vraag was of ik straks haar begrafenis wilde verzorgen. Ze vond het fijn als ik dat zou doen, omdat ik voor hen een vertrouwd persoon was. Ineens was het goede burencontact veranderd in persoonlijk en emotioneel contact.

Naoberhulp

Hun leven lang hadden ze in Hoevelaken gewoond. Het waren echte dorpelingen, die het halve dorp kenden. Ze waren niet alleen bekend in het dorp, maar werden ook gewaardeerd. Nu ze ziek was, liep het bezoek nog meer dan anders af en aan. Iedereen bood hulp aan en bloemen en kaarten bleven binnenstromen. Toen haar dochter me belde om te vertellen dat ze overleden was, schrok ik. De week daarvoor was ik nog even bij ze binnengelopen en maakte ze nog een redelijk vitale indruk. Gelukkig was haar wens om thuis te overlijden uitgekomen. Een uur later liep ik bij ze binnen om de begrafenis voor te gaan bereiden. Dat voelde vertrouwd, doordat we elkaar al jaren kenden. In de dagen die volgden bleven familie en bekenden hen omringen. Om afscheid van haar te nemen, hem te ondersteunen of hulp aan te bieden. Naoberhulp noemen ze dat in het oosten van het land.

Het dorp neemt afscheid

Met een lopende stoet gingen we van haar huis naar de kerk. De klokken, die ze haar leven lang ieder uur had gehoord, luidden nu voor haar. Auto’s, fietsers en wandelaars hielden stil toen we langskwamen. De kerk puilde uit, iedereen was erbij. Het was, zoals het vroeger in een dorp altijd ging. Familie, buren en bekenden, de tandarts, de huisarts, de winkeliers, de kapper, hondenbezitters die haar kenden uit het bos, allemaal waren ze er. Niet alleen omdat ze haar kenden, maar ook omdat het een prettige en sympathieke vrouw was. Vrijwilligers van de kerk hielpen om alles goed te laten verlopen.

Uitgeleide met een erehaag

Ze was een praktisch mens. “Laat de begrafenis zelf maar in familiekring plaatsvinden”, had ze gezegd, “op de begraafplaats is geen plek voor al die mensen”. We vroegen daarom de honderden aanwezigen om na de afscheidsdienst buiten een erehaag voor haar te vormen. Zo werd zij op een eervolle manier uitgeleide gedaan en kon iedereen afscheid van haar nemen. De kleinzoons begeleidden de baar naar de begraafplaats en haar familie heeft haar begraven. Stil, respectvol en waardig.