Draai je device a.u.b.
Een gebrek aan energie. Zo ontzettend veel zin hebben om, nu je 65 bent geworden al die dingen te doen die je al jaren voor je uit schoof. Dingen die nu in je opkomen willen doen. Ideeën genoeg, alleen er komt maar niks van. De energie ontbreekt. Doktersbezoek, doorverwijzing naar het ziekenhuis. Foto’s, nog meer foto’s, scan, onderzoek. Slecht nieuws, nog meer slecht nieuws. Bericht dat je de 66 niet zal halen. Dat je voorland bestaat uit heftige pijn, uitval van functies en spoedig overlijden.
Vanuit die situatie ontstond de keuze voor euthanasie. Het was een duidelijke keuze voor Henk. Zijn vriendin Annea steunde hem hierin. Samen bereidden ze, in liefde en verdriet, het afscheid van Henk voor.
De stap naar euthanasie. Samen met je vriendin naar het einde ‘toegroeien’. Wat moet er nog geregeld? Een samenlevingscontract bijvoorbeeld. Een arts die je wilsbekwaam verklaart. Een arts die bereid is de benodigde handelingen te verrichten. Een datum, een uitvaart.
Henk en Annea kozen in een gesprek met mij eensgezind een draagbaar met wade, een locatie. Ze bedachten samen welke muziek zou klinken. Welke mensen er zouden komen. Hoe de kaart eruit zou zien. Eigenlijk alles werd door hen samen bepaald. Ze gingen het onderwerp beslist niet uit de weg en waren het lang niet over alles in eerste instantie eens.
Ik ging twee keer bij hen langs en de tweede keer raakte ik, toen Annea me uitliet met haar in gesprek over haar situatie. Ik zei haar dat ik haar zo moedig vond. Henk had veel verzorging nodig en kreeg terecht veel aandacht. Maar Annea had toch ook aandacht nodig De zekerheid van Henk was zijn spoedig sterven. Maar de zekerheid van Annea was dat ze zonder Henk achter zou blijven.
Toen ik dat tegen haar zei schoten haar ogen vol tranen. “Ja’, zei ze, ‘er is voor euthanasie ontzettend veel moed nodig. Ik kan het opbrengen omdat ik zo van Henk houd. Ik heb niet echt tijd voor mijn gevoelens, maar ik ben bang en ik ben verdrietig’.
Een week na ons gesprek is Henk gestorven. Aan een herseninfarct. De datum voor euthanasie was gepland een paar dagen nadat het dodelijke herseninfarct plaatsvond. Heel moeilijk voor Annea dat ze geen afscheid van Henk heeft kunnen nemen. Dat afscheid hadden ze in hun ‘draaiboek naar de dood toe’ nadrukkelijk opgenomen.
Dat is nu een paar weken geleden. Vanmorgen vond ik een brief van Annea in de brievenbus. Ze schreef me dat ze het zwaar had. Dat de pijn zo rauw is. Maar dat ze wist dat ze kon loslaten omdat ze zo van Henk hield.
Op het einde van de brief schreef ze
‘niks kan het leven doden. Niks kan mijn liefde doden. Geen vuur kan de liefde verbranden, geen water kan de liefde wegwassen. Geen wind blaast de liefde weg’. Daarom kan ik doorgaan met leven.
Wat een mooie woorden van Annea.
Deze gebeurtenis doet me opnieuw beseffen hoe belangrijk het is om volle aandacht te geven. Niet alleen aan degene die spoedig gaat overlijden maar ook aan degene die daar pal naast staat.
Ontvang direct een bericht van nieuwe blogs!