De uitvaartspeech – 3 handvatten

Spreken tijdens een uitvaart is een eervolle, maar soms lastige opgave. Uw hoofd zit vaak vol met allerlei ideeën, herinneringen en emoties. Het is dan ook handig om een aantal handvatten te hebben bij het voorbereiden en uitvoeren van uw uitvaartspeech. Tijdens het spreken op een uitvaart is het belangrijk om rekening te houden met de volgende drie pijlers: uw voorbereiding, publiek en presentatie.

Voorbereiding

Bij spreken in het openbaar geldt: een goede voorbereiding is het halve werk. Denk van tevoren goed na over wát u wilt gaan vertellen en in welke volgorde. Wilt u bijvoorbeeld grappige anekdotes aanhalen, een persoonlijk verhaal vertellen of de levensloop van de overledene bespreken? Kies één heldere insteek en bespreek de verschillende onderdelen van uw verhaal in een logische volgorde. Spreken er meerdere mensen tijdens de uitvaart? Probeer uw speeches dan vooraf met af te stemmen. Zo voorkomt u dubbele verhalen of juist missende verhalen.

Een onderdeel waar veel mensen zich druk om maken is de openingszin van de speech. Als tip kunnen we u meegeven dat het vermelden van een typische anekdote (of uitspraak) tussen u en de overledene aan het begin van de speech erg mooi is. Dat brengt zowel uzelf als het publiek meteen in de juiste stemming.

Dan rest de cruciale vraag tijdens het schrijven: schrijft u uw speech exclusief voor de overledene of voor het publiek in de zaal. In de meeste gevallen is het combinatie van beiden. U kunt tijdens het schrijven uw speech het beste bedenken dat de overledene ook in de zaal zit en dat de speech over hem of haar gaat. Dat maakt het schrijven een stuk makkelijker.

Los van het voorbereiden van de inhoud, helpt het ook enorm om alvast wat praktische voorbereidingen te treffen. Schrijf uw tekst uit en print deze in groot lettertype, met genoeg witregels tussen de zinnen. Dit biedt houvast wanneer u emotioneel wordt. Als u erg bang bent overmand te raken door emoties, is het handig iemand naast u te hebben die de speech eventueel van u over kan nemen. Licht deze persoon hier ruim van tevoren over in. Tot slot een kleine, maar zeker niet onbelangrijke tip: vraag de uitvaartleider een glaasje water voor u neer te zetten.

Publiek

Als u uw verhaal weet te delen met de aanwezigen, kan dit het afscheid nog waardevoller maken. Het is dan ook belangrijk om te beseffen dat uw publiek uw speech voor het eerst hoort. Door af en toe een pauze te laten vallen, geeft u de aanwezigen de tijd om te verwerken wat u zojuist heeft verteld. Ook het aankijken van uw publiek en het af en toe maken van een (gepast) grapje helpt bij het gezamenlijk delen van herinneringen aan de overledene.

Presentatie

Hierbij gaat het om de presentatie van uzelf: de spreker. Het is belangrijk dat u zich, voor zover mogelijk, enigszins comfortabel voelt tijdens het spreken. Dit zorgt ervoor dat u rustiger en zelfverzekerder overkomt. Neem dan ook even de tijd om te wennen aan de plek waar u staat. Staat u stevig? Voelt u zich rustig? Ook uw manier van ademhalen is belangrijk. Probeer langzaam te ademen en de ademhaling onder in uw buik te voelen. Dit zal de zenuwen verminderen en komt uw presentatie ten goede.

Hopelijk helpen bovengenoemde tips u op weg bij het voorbereiden en uitvoeren van een waardevolle uitvaartspeech. Houd tot slot altijd in uw achterhoofd: het hoeft niet perfect te zijn. Iedereen heeft begrip voor uw situatie, dus wees niet te streng voor uzelf.

Dit is een gastblog, geschreven door Hans Keeren van Bureau Spraakwater