Heeft u een hoed?
Kleding bij de uitvaart
Vanzelfsprekendheid verdwenen
Nu de uitvaart steeds meer een afspiegeling van iemands leven wordt en tradities van kerk, cultuur en streek steeds meer wijken voor het uiten van eigen karakter bij de uitvaart staat het niet meer vast dat kleding bij een uitvaart zwart moet zijn. Een eeuwenoude gewoonte in de Europees-christelijke cultuur. Het dragen van zwarte kleding op de dag van de uitvaart gaat terug naar de 16e eeuw. Men droeg alleen zwart, geen glanzende stoffen, geen stoffen met ingeborduurde patronen. Jonge kinderen konden ook wit dragen, eventueel ‘versierd’ met zwarte details en linten. In uitzonderlijke gevallen droegen volwassenen witte rouwkleding. Vooral in koninklijke kringen. Bij rouwkleding hoorden geen sieraden. Alleen parels. Het idee dat parels tranen symboliseren is wijd verbreid.
Ook in de periode na overlijden droeg men in de periode na overlijden rouwkleding. De weduwe tot nog wel twee jaar na het overlijden van haar echtgenoot.
afbeelding: koningin Wilhelmina in witte rouwkleding
Wat trek ik aan op de dag van de uitvaart?
Het vanzelfsprekende zwart is niet meer zo aan de orde. Donkere kleuren zien wij wel veel terug. Naast zwart veel donkerblauw, grijs en donkergroen. Zelf vind ik de combinatie van donkerblauw en zwart erg mooi. Het gaat natuurlijk niet alleen om de kleur van de kleding maar ook om de stijl. En als de nabestaanden bijvoorbeeld op de kaart aangeven het leven ‘te willen vieren’ dan ben je al minder geneigd strak en formeel gekleed te gaan. Ook als een jonger iemand overlijdt dan is er minder neiging naar ‘strak en formeel’. Regelmatig wordt op de rouwannonce een suggestie gedaan en wordt de genodigden gevraagd niet in het zwart of met sombere kleding te komen.
Mocht je een uitnodiging krijgen om een uitvaart bij te wonen en weet je niet wat aan te trekken dan zou mijn advies zijn: ‘Denk er over na maar vooral niet te lang. En maak je over dit onderwerp niet te druk. Schat de situatie in, pas je daarbij aan en kom vooral als jezelf. Weet je het niet kies dan voor donker en netjes. Laat opvallende accessoires achterwege. En kies kleding die fijn zit en waarin je je gemakkelijk beweegt. Die staat toch meestal het best.
Traditioneel zwart
Dat zwart dragen niet vanzelfsprekend is wil niet zeggen dat het nooit voorkomt. Zwarte kledij geeft zeker een bepaalde stijl en uitstraling. Het is maar zelden het geval maar het komt voor dat ons als uitvaartbegeleider wordt gevraagd in het zwart te komen en een hoed te dragen. Dat is niet alleen in zwaar christelijke omgeving het geval. Overigens wil dat dan niet zeggen dat de familie zelf ook geheel in zwart gekleed gaat.
Kleding bij opbaring
Bij de laatste verzorging van de overledene wordt diegene ook gekleed. Bijna altijd weten nabestaanden hoe de overledene gekleed zal worden. De omhulling van het overleden lichaam wordt met zorg gekozen. Regelmatig in pyjama of nachtjapon. Eeuwige rust. Het geeft wat mij betreft vaak een tedere aanblik en een berusting met het feit.
Prachtige rode trouwjurk compleet met pumps, trouwpak, een zelfgenaaid ‘doodshemd’, de favoriete afgedragen trui, sportshirt, uitgaanskleding met strakke spijkerbroek, reisoutfit compleet met hoed en tas, een linnen doek, zomaar kleding die gewoon goed staat of die lekker zat en nu comfort uitstraalt; we hebben het allemaal voorbij zien komen. Ook sieraden spelen een rol. Mooie oorbellen, ringen, trouwring, een ketting. (die kunnen afgedaan worden voordat de kist definitief wordt gesloten). Opvallend hoe de goede stijl- en kledingkeuze nabestaanden troost bieden en het waardevol maken de overledene te aanschouwen. Overigens vaak voor alleen een kleine groep intimi. Lang niet altijd wordt er voor gekozen veel mensen op deze manier afscheid te laten nemen.